Sindrom sagorevanja i strategije za suočavanje sa stresom kod budućih zdravstvenih radnika - pristup zasnovan na modeliranju strukturnih jednačina

Abstract

Uvod/Cilj. U cilju smanjenja rizika od pojave sindroma sagorevanja (SS) kod zdravstvenih radnika, važno je identifikovati faktore koji doprinose njegovom razvoju još tokom njihovog školovanja. Cilj rada bio je da se predloži model za utvrđivanje povezanosti između različitih strategija za suočavanje sa stresom, koje koriste učenici srednje medicinske škole i studenti medicine, sa SS. Metode. Studijom je obuhvaćeno ukupno 164 učenika Srednje medicinske škole (80,5% ženskog i 19,5% muškog pola) i 344 studenta Medicinskog fakulteta Univerziteta u Beogradu, Srbija (76,9% ženskog i 23,1% muškog pola). Model za ispitivanje veze između strategija za suočavanje sa stresom (merene skalom "Brief COPE") i SS merenog skalom The Copenhagen Burnout Inventory-student version (CBI-S) testiran je upotrebom modeliranja strukturnih jednačina. Rezultati. Pri suočavanju sa stresom, učenici Srednje medicinske škole koristili su Prihvatanje, Ventiliranje, Bihevioralno neangažovanje i Planiranje, koje su im povećavali SS, a nisu koristili nijednu strategiju za pomaganje u smanjenju SS. Kod suočavanja sa stresom, studenti Medicinskog fakulteta koristili su Planiranje, Prihvatanje, Humor, Ventiliranje, Bihevioralno neangažovanje, Samookrivljavanje i Konzumiranje psihoaktivnih supstanci, što im je povećavalo SS, a Pozitivnu reinterpretaciju (redefinisanje) koristili su kako bi smanjili SS. Zaključak. Rezultati istraživanja pokazali su jasan nedostatak upotrebe adaptivnih strategija suočavanja sa stresom kod obe grupe ispitanika. Pravilno obrazovanje bi pomoglo da se nefunkcionalni način reagovanja na stres zameni konstruktivnim.

Background/Aim. To reduce the risk of burnout development in medical professionals, it is important to identify the contributing factors as early as in their schooling years. The aim of this study was to propose a model for determining the relationship between the coping strategies used by medical high school and medical faculty students and burnout. Methods. The cross-sectional study included 164 students of Medical High School (80.5% female and 19.5% male) and 344 students of the Faculty of Medicine University of Belgrade, Serbia (76.9% female and 23.1% male). The model exploring the relationship between coping strategies (measured by the Brief COPE scale) and burnout [measured by the Copenhagen Burnout Inventory-student version (CBI-S) scale] was tested using structural equation modelling (SEM) analysis. Results. When copied with stress, Medical High School students used Acceptance, Venting, Behavioural Disengagement, and Planning, which increased their burnout, but they did not use any strategies to help them reduce burnout. When copied with stress, Faculty of Medicine students used Planning, Acceptance, Humour, Venting, Behavioural Disengagement, Self-Blame, and Substance Use, which increased their burnout, and Positive Reframing, which helped them reduce burnout. Conclusion. The results of this research showed an evident lack of using adaptive coping strategies with both groups of respondents. Proper education could help them replace these dysfunctional coping strategies with constructive ones.