Industrija 4.0 - ograničenje ili korist za uspeh?

Abstract

Četvrta industrijska revolucija je značajna pokretačka snaga koja uokviruje digitalne, društvene i ekonomske potrebe kompanija. Ovaj koncept značajno utiče na rezultate poslovanja povećavajući ekonomičnost, kvalitet i efektivnost. Međutim, studije o rezultatima učinka Industrije 4.0 u Srbiji su još uvek oskudne. Dostupna literatura se uglavnom bavi radovima koji posmatraju industriju 4.0 samo sa jedne tačke gledišta, najčešće pozitivnih ili negativnih efekata na poslovni uspeh. Uočen je jaz u literaturi koji bi bio popunjen posmatranjem Industrije 4.0 sa dva suprotna aspekta, pozitivnog ili negativnog. Da bi se prevazišao jaz u literaturi, ovaj rad ima za cilj da uoči da li se Industrija 4.0 doživljava kao olakšavajuća ili ograničavajuća za poslovni uspeh. Studija pruža objektivniji pristup posmatranju i donošenju odluka u prihvatanju Industrije 4.0. Da bi podržao ovaj doprinos, ovaj rad pruža dublju analizu faktora koji utiču na finansijske, operativne i strateške rezultate u vezi sa Industrijom 4.0. Razmatrani faktori su odnos prema digitalizaciji, ograničenja digitalizacije i očekivane koristi od digitalizacije. Rezultati prikupljeni kroz 134 validna upitnika su procenjeni korišćenjem modela strukturnih jednačina. Ovi rezultati pokazuju da su svi odnosi i uticaji potvrđeni osim uticaja internih ograničenja na rezultate učinka. Ovi nalazi su ohrabrujući za kompanije koje žele da pređu na Industriju 4.0.

The fourth industrial revolution is a significant driving force framing companies' digital, social, and economic needs. This concept considerably influences the outcomes of businesses by increasing cost-effectiveness, quality, and effectiveness. However, studies on performance outcomes of Industry 4.0 in Serbia are still scarce. The available literature mainly deals with papers that observe Industry 4.0 from only one point of view, most often positive or negative effects on business success. A literature gap was observed that would fulfil the observed Industry 4.0 from two opposite aspects, positive or negative. To overcome the literature gap, this paper aims to observe if Industry 4.0 is perceived as facilitating or limiting for business success. The study provides a more objective approach to observing and decision-making in Industry 4.0 acceptance. To support this contribution, the paper provide a deeper analysis of the factors that impact the financial, operational, and strategic performance outcomes associated with Industry 4.0. Considered factors are attitude toward digitalization, limitations of digitalization, and expected benefits of digitalization. The results gathered through 134 valid questionnaires are evaluated using Structural Equation Model. These results show that all relationships and impacts are confirmed except the influence of internal limitations on performance outcomes. These findings are encouraging for companies wanting to transfer to Industry 4.0.